Werkstress en een burn-out worden vaak aan elkaar gerelateerd. Een burn-out is het gevolg van een grote disbalans in het brein, waarvan je niet van de ene op de andere dag hersteld bent.
Je wilt een burn-out daarom liever voorkomen dan genezen en hiervoor is kennis van de hersenen cruciaal. Ik krijg vaak de vraag wat een burn-out nou is. Want wat gebeurt er eigenlijk precies in het brein bij een burn-out?
De amygdala vergroot
De amygdala is het hersengebied dat ook wel bekend staat als het angstcentrum in het brein. Dit amandelvormige hersendeel wordt geactiveerd bij stress, (werk)druk, spanning of dreigend gevaar en helpt om angsten en emoties te verwerken.
Uit onderzoek blijkt dat mensen met veel beroepsmatige stress een aanzienlijk grotere amygdala hebben dan gemiddeld.
Deze mensen lopen dan ook een hoger risico op een burn-out. Wetenschappers hebben aangetoond dat een overactieve amygdala de balans in de hersenen kan verstoren. Daar waar de amygdala zelf groeit, verzwakken vaak de verbindingen tussen de amygdala en andere delen van het brein. Hierdoor wordt het steeds lastiger om angsten en emoties te reguleren en uit de disbalans zich uiteindelijk in een burn-out.
De prefrontale cortex verdunt
In tegenstelling tot de amygdala, wordt de prefrontale cortex bij chronische stress juist kleiner en dunner. Dit breingedeelte is betrokken bij veel emotionele en cognitieve functies. Hierdoor gaat een burn-out vaak ten koste van zaken zoals het denk- en leervermogen, concentratievermogen, probleemoplossend vermogen, geheugen en het vermogen om beslissingen te nemen. Op emotioneel vlak kunnen mensen met een burn-out gevoelens van desinteresse, droefheid of depressie ontwikkelen. Niet toevallig laat hersenonderzoek zien dat een burn-out in de hersenen vergelijkbare symptomen veroorzaakt als een depressie.
De basala ganglia verkleinen
Een ander hersengebied dat bij een burn-out kleiner wordt, zijn de basale ganglia. Dit hersendeel is verantwoordelijk voor motorische activiteit zoals het coördineren van bewegingen. Waar de prefrontale cortex functies aanstuurt waarbij je bewust moet nadenken, reguleren de basale ganglia vooral routinematige activiteiten. Dit zijn allerlei dingen die je op de automatische piloot doet. Helaas verkleinen bij een burn-out zowel de prefrontale cortex als de basale ganglia, waardoor je gehele proces van dingen leren én uitvoeren verstoord raakt.
Je hersenverbindingen verzwakken
De balans in je hersenen is niet alleen het gevolg van de groei of juist krimp van bepaalde hersendelen. Het brein is complex en ook de verbindingen tussen verschillende gebieden in de hersenen hebben een grote invloed op het functioneren ervan. Bij mensen met een burn-out hebben deze hersenverbindingen soms ernstige schade opgelopen.
Onderzoek laat zien dat de verbindingen tussen de amygdala en cortex cingularis anterior (een deel van de prefrontale cortex) bij onderzoeksdeelnemers met een burn-out aangetast kunnen zijn. Hierdoor blijkt het voor deze mensen lastiger om negatieve emoties te verwerken en beheersen.
Help, en nu? 3 concrete tips
Een burn-out hangt samen met je algehele lifestyle: slaap, brainfood, ontspanning, beweging en de juiste breinkennis. Desondanks kunnen onderstaande tips hier wel in ondersteunen.
Tip 1: Serotonine
Serotonine kent iedereen als het gelukshormoon, stress verlaagt jouw serotonine gehalte. Eieren zijn een fantastische bron van tryptofaan, de voorloper van serotonine. De hoogste concentratie tryptofaan zit in de dooier, dus eet deze altijd op.
Tip 2: GABA
GABA is een aminozuur en een kalmerende neurotransmitter. Deze helpt om je brein in balans te brengen na een angstige of stressvolle periode. GABA-rijke voedingsmiddelen zijn onder andere: broccoli, noten en peulvruchten. Dit GABA-supplement kan ook goed helpen om voldoende binnen te krijgen.
Tip 3: vermijd het eten van bewerkte suikers.
Suikers zorgen voor een verhoogde aanmaak van het stresshormoon cortisol. Verhoogd cortisol kan leiden tot een magnesium tekort, en zo kom je in een vicieuze cirkel.
Tot slot
Een burnout is altijd een combinatie van verschillende factoren. Het is belangrijk dat je leven in balans is en dat je simpelweg lekker in je vel zit. Ik raad jou daarom aan om mijn ebook "Word de beste versie van jezelf" te downloaden en te lezen.
